ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ "COMPASS"

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ "COMPASS"

Στις 8 Δεκεμβρίου του 1940, η 10η Ιταλική Στρατιά και η φαντασίωση του Μουσολίνι να κυριεύσει την Αίγυπτο μετατράπηκαν σε όλεθρο και συμφορά. Από τη Μάρσα Ματρούχ της Αιγύπτου έως τη Μπέντα Φομ της Λιβύης, οι μηχανοκίνητες δυνάμεις του αντιστράτηγου Ρίτσαρντ Ο’Κόνορ σάρωσαν κάθε ιταλική αντίσταση και παρουσία στο πέρασμά τους. Άπειροι στα μυστικά της ερήμου, παγιδευμένοι σε αναχρονιστικές οχυρώσεις και θλιβερά αρματίδια, οι Ιταλοί μαχητές γνώρισαν τη συντριβή και την ταπείνωση. Η Επιχείρηση «Compass» υπήρξε το σκληρό δίδαγμα που έλαβε μια αδαής δύναμη που προσπάθησε βιαστικά, ανοργάνωτα και υπερφίαλα να καταβάλει μια αυτοκρατορία, γνωρίζοντας τη συντριπτικότερη ήττα στην ιστορία της.

Τα βαριά βρετανικά άρματα Matilda, τα γοργά Cruiser, οι «Αρουραίοι της Ερήμου» και ένα σκληροτράχηλο και ενθουσιώδες πεζικό εφόρμησαν στους απροετοίμαστους Ιταλούς που, όμως, πολέμησαν σκληρά σε πολλές περιπτώσεις, αφήνοντας πολλοί απ’ αυτούς την τελευταία τους πνοή στα αγαπημένα τους πυροβόλα.

Εντός δέκα, μόλις, εβδομάδων, 36.000 Βρετανοί και Αυστραλοί πολεμιστές με τη βοήθεια 275 αρμάτων, διέλυσαν έναν πενταπλάσιο σε μέγεθος αντίπαλο, όταν 150.000 Ιταλοί και Λίβυοι στρατιώτες με 555 άρματα διαφόρων τύπων βρέθηκαν να υποχωρούν, δίχως ανάσα, σε ολόκληρη την Κυρηναϊκή. Παραδομένοι στην τύχη τους από τη μεγαλόστομη και ανίκανη ηγεσία τους, από έναν δόλιο και ανάλγητο Μουσολίνι, σχεδόν 120.000 άνδρες εξουδετερώθηκαν, είτε στο πεδίο των μαχών είτε ως αιχμάλωτοι. Μαζί τους, ένα πλήθος αξιωματικών, στρατηγών, ναυάρχων, οχημάτων και πυροβόλων μετατράπηκε σε πολύτιμο λάφυρο και βαρύτιμο τρόπαιο για τους νικητές.

Η Επιχείρηση «Compass» κατέδειξε στους Ιταλούς την αναγκαιότητα των μηχανοκίνητων μονάδων, τις οποίες είχε προκλητικά απαξιώσει η Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση, εμμένοντας στη βλακώδη άποψη της αριθμητικής υπεροχής σε άνδρες.

Η εκδίωξη των Ιταλών από την ανατολική Λιβύη και την Αίγυπτο δεν ήταν απλά η ατυχής έκβαση μιας πολεμικής απόπειρας, αλλά ένα βαρύτατο σφάλμα που άλλαξε δυναμικά τις εξελίξεις. Τον Φεβρουάριο του 1941, οι Γερμανοί ενεπλάκησαν στο μέτωπο της βορείου Αφρικής και, με τη βοήθεια των ντροπιασμένων Ιταλών, κυριάρχησαν για τα επόμενα δύο χρόνια, με τον Ρόμελ να αποδεικνύει με οδυνηρό τρόπο στους Βρετανούς ότι η ιδιοφυΐα στον μηχανοκίνητο πόλεμο απέχει πολύ από τη βρετανική αποκλειστικότητα.