ΕΡΓΑΣΙΑ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΩΣ ΠΕΡΝΑΜΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΜΑΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ - Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΩΣ ΠΕΡΝΑΜΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΜΑΣ

Μια ανατρεπτική καταγραφή της ιστορίας του ανθρώπινου είδους µε άξονα την εργασία, από τις απαρχές της ζωής στη Γη µέχρι και το όλο και πιο αυτοµατοποιηµένο παρόν.

Η εργασία καθορίζει την ταυτότητά µας, το κοινωνικό µας στάτους, το πώς, πού και µε ποιον περνάµε τον περισσότερο χρόνο µας. Είναι όµως η τόσο εντατική εργασία απότοκο της γενετικής µας κληρονοµιάς; Αν εµείς ζούµε για να δουλεύουµε και δουλεύουµε για να ζούµε, συνέβαινε το ίδιο µε τους προγόνους µας της Εποχής του Λίθου; Πώς έφτασε η εργασία να γίνει η κεντρική οργανωτική αρχή των κοινωνιών µας; Πώς µεταµόρφωσε το σώµα, το περιβάλλον, τις αξίες µας;

Ο διακεκριµένος ανθρωπολόγος James Suzman απαντάει στα παραπάνω ερωτήµατα, καταγράφοντας διαχρονικά την εξέλιξη της εργασίας. Αξιοποιεί γνώσεις από την ανθρωπολογία, την αρχαιολογία, την εξελικτική βιολογία, τη ζωολογία, τη φυσική και τα οικονοµικά, για να καταδείξει ότι κατά το 95% της ιστορίας τους οι άνθρωποι εργάζονταν πολύ λιγότερο και είχαν πολύ διαφορετικές αντιλήψεις για την εργασία απ’ ό,τι εµείς σήµερα. Αυτό άλλαξε ριζικά µε τη µετάβαση από την τροφοσυλλογή στην παραγωγή τροφίµων και αργότερα µε τη µετοίκηση στις πόλεις. Επανεξετάζοντας, έτσι, την ιστορία του ανθρώπινου είδους, ο συγγραφέας προτείνει τρόπους µε τους οποίους θα µπορούσε σήµερα η αυτοµατοποίηση να µεταβάλει τη σχέση µας µε την εργασία και να εγκαινιάσει ένα πιο βιώσιµο µέλλον, µε µεγαλύτερη ισότητα µεταξύ των ανθρώπων.

Αν το βασικότερο κριτήριο της βιωσιµότητας είναι η αντοχή στον χρόνο, το κυνήγι και η τροφοσυλλογή είναι µακράν η πιο βιώσιµη οικονοµική προσέγγιση που έχει αναπτυχθεί σε όλη την ανθρώπινη ιστορία. […] Το κυνήγι και η τροφοσυλλογή δεν αποτελούν ασφαλώς επιλογή για εµάς σήµερα, ωστόσο οι εν λόγω κοινωνίες µάς δίνουν µια ιδέα για την κοινωνία που δεν θα είναι επιφορτισµένη µε το οικονοµικό πρόβληµα. Μας επισηµαίνουν ότι οι σύγχρονες στάσεις απέναντι στην εργασία είναι καρπός της µετάβασης στη γεωργία και της µετακίνησης στις πόλεις, και ότι το κλειδί για να ζούµε καλά είναι να µετριάσουµε τις προσωπικές υλικές βλέψεις µας αντιµετωπίζοντας την ανισότητα, ώστε, όπως έλεγε ο Τζον Μέιναρντ Κέινς, να µπορέσουµε «και πάλι να αποδίδουµε περισσότερη αξία στους σκοπούς απ’ ό,τι στα µέσα και να προτιµάµε το καλό από το χρήσιµο.

- Από τον επίλογο του βιβλίου